Astrid H. Roemer – Gebroken Wit

Prachtig boek over familie en ontheemdheid

Je hebt van die boeken die je bij blijven, dit gaat zo’n boek zijn. Een verhaal over een land dat ik amper ken, dat veel te weinig aandacht krijgt in de geschiedenislessen en dat een grote impact heeft op de Nederlandse samenleving. Dit boek moet je lezen als je interesse hebt in hoe de Nederlandse (migranten)samenleving in elkaar steekt.

Het verhaal speelt zich af in Paramaribo waar Bernadette Vanta (oma Bee) zich klaarmaakt om te sterven. In terugblikken en verhalen laat Roemer het leven van oma Bee zien en hoe ze probeert haar familie bij elkaar te houden. Haar dochter Louise heeft vier kinderen van vier verschillende vaders, waardoor de kinderen allemaal een andere kleur hebben. Het kleurverschil en dat de kinderen niet allemaal weten wie hun vader is (en wat deze voor beroep heeft!) bepaalt hun positie op school en in de samenleving. Haar zonen werken in Nederland, haar andere dochter zit in een psychiatrische inrichting en haar derde dochter is ter adoptie weggegeven als kind. Ze haalt haar vreugde uit het contact met de kleinkinderen die ieder proberen haar leven wat completer te maken en via hun oma te leren over hun familie en de maatschappij.

Roemer laat heel mooi zien hoe multicultureel de Surinaamse samenleving is en wat voor impact de hiërarchie van ras, kleur en geloof heeft op de opgroeiende kinderen. Hoe gaan ze om met geloofsverschillen als de katholieke Babs een relatie krijgt met de moslim Umar? Moeder Louise heeft in ieder geval één doel en dat is dat al haar meiden een onderwijsbevoegdheid halen, zodat ze later voor zichzelf kunnen zorgen in een maatschappij waarin vaders vaak afwezig zijn of niet de financiële middelen hebben om voor hun gezin te zorgen.

Oudste dochter Heli wordt naar Nederland gestuurd om in Utrecht haar lesbevoegdheid te halen. Een wereld van verdriet omdat ze wordt gescheiden van haar familie en van haar geliefde. In Nederland ontdekt zij dat ze nergens bij hoort, niet bij haar landgenoten, niet bij de Nederlanders en ook niet echt bij haar gastgezin. De ontheemdheid is prachtig en emotioneel. Hieraan merk je hoe goed het boek geschreven is. Het verhaal sleept je mee. Je moet goed op blijven letten omdat er binnen hoofdstukken tussen personages en tijdsperspectieven wordt geschakeld, maar daardoor is het juist ook interessant. Roemer creëert ook een mooie spanningsboog als het gaat om het vaderschap van de kinderen van Louise. Als ook de laatste vader bekend wordt is de cirkel rond. Een mooie afsluiting van een prachtig boek. 

Soren Sveistrup - Oktober

Oktober is een spannende debuutthriller

Deze dikkerd lag al een paar maanden op mijn nog-te-lezen-plank klaar en deze vakantie vond ik een mooi moment om het boek er bij te pakken. Kinderen op de opvang, kopje thee erbij, zonnebril op en benen omhoog. Je moet goed voor jezelf zorgen, zoals mijn 90-jarige schoonoma deze week nog aan mij schreef.

‘Oktober’ is de debuutthriller van Soren Sveistrup die blijkbaar de bedenker van de tv-serie ‘The Killing’ is, nou ken ik de serie enkel van naam, maar het wekt in ieder geval de verwachting dat het boek goed geschreven is en goed in elkaar zit. Dit is ook zeker het geval. De korte hoofdstukken (en ruime bladspiegel) zorgen ervoor dat het boek snel wegleest. De korte hoofdstukken laten ook zien dat Sveistrup van beroep scenarioschrijver is, mooie ensceneringen en dialogen wisselen elkaar af.

Het verhaal draait om Rosa Hartung, minister van Sociale Zaken, die een jaar na de verdwijning van haar dochter weer terugkeert op haar post. Vanaf dag één blijkt dat de zaak duidelijk nog niet opgelost is. Er vinden verschillende moorden plaats die terugverwijzen naar de verdwijning van Kristine Hartung. Rechercheur Hess, tijdelijk terug van Europol, assisteert Naia Thulin.

Thulin is een mysterieuze vrouw, van wie we weinig te weten komen, ze is sterk en heeft behalve haar dochter geen familiebanden en houdt de mensen om haar heen op een afstandje. Hess is wel van haar gecharmeerd, net als technicus Simon Genz, maar Thulin blijft liever op zichzelf. Ze heeft veel door, maar toch blijft de moordenaar de twee rechercheurs steeds een paar stappen voor. Dat geeft veel spanning, maar zorgt er ook voor dat je, in mijn ogen, niet genoeg kan meepuzzelen. De ontknoping is erg goed opgezet, maar doordat er net te weinig aanwijzingen van te voren zijn gegeven was ik toch niet helemaal tevreden. 

Toch geef ik vier sterren voor deze goedgeschreven debuutthriller met superspannend einde. Alleen al voor het sociale engagement en de bijzondere persoonlijke links naar de minister van Sociale Zaken die hij in het boek heeft weten te brengen. Ik ben erg benieuwd wat Sveistrup nog meer kan.

Tessa Kollen – De mentor

Fantastische spannende roman over het expat-leven in de gouden kooi

Ik ben echt helemaal fan van de auteurs die uitgeverij Orlando aantrekt, een nieuwe uitgeverij die voor een deel een ander geluid wil laten horen en dat ook doet. Zo ook het debuut van Tessa Kollen, in het dagelijks leven diplomatenvrouw en een interessante nieuw stem in de literatuur. Ze schreef een spannende roman gesitueerd in haar eigen omgeving, die van de expats in het buitenland, en dat heeft ze met verve gedaan.

Vier vrouwen voelen zich allemaal misfits in het expat-wereldje in een tropisch aandoend land ver van huis. Twee nieuwkomers en twee min of meer oudgedienden. Carrie woont al het langst in het land en is meegekomen met buitenlandcorrespondent Chad, ze is tevens penningmeester van de oudervereniging van de American International School. Sophie is meegekomen als de vrouw van de Canadese ambassadeur Alan en kent daardoor de regels van het expat-level al goed. Sandy’s man Sam is de conrector en ook nieuw in het land alhoewel ze al wel langer in het buitenland wonen. Marije is echt nieuw, voor het eerst in de expat-gemeenschap, meegekomen met haar man die als CFO voor een groot bedrijf werkt.

Het grootste probleem van ‘de vrouw van’ zijn is dat je er zelf niet meer toe doet, op de tweede plaats komt de verveling die ontstaat door het personeel en het niet buitenshuis werken. Carrie besluit de drie nieuwe vrouwen naar zich toe te trekken en zo ontstaat de wijn-op-woensdag-club. Het expat-leven blijkt vol intriges en ongeschreven regels te zitten en ze voorzien elkaar van informatie, roddels en afleiding. Het leven raakt echter ontregeld als Joanne, de mentor van de school wordt vermoord. Ze was niet geliefd, maar wie zou het hebben gedaan?

Eén van de bijzonderheden aan dit boek is dat het is opgedeeld in ‘voor de moord’ en ‘na de moord’ waarbij niet alleen de vier vrouwen (aangeduid met de positie van hun man), maar ook de mentor aan het woord komen. Zo krijgen we een inkijkje in de expat-levens van deze vrouwen, de bizarre verhoudingen binnen de oudervereniging van de AIS en de geheimen die rondwaren. Het boek is heel ontspannen geschreven en leest makkelijk weg. Het is als een antropologische beschrijving van het leven en daardoor vraag je je af met welk personage de auteur zich het meest vereenzelvigd (ik denk Carrie). De ontknoping is verrassend en goed bedacht en ik kan het boek dan ook aan iedereen aanraden die het leuk vindt om spannende boeken te lezen en zich te verliezen in het leven van een ander. Dat zijn dus bijna alle lezers…. 

Robert Harris - Vaderland

Interessante thriller tegen een alternatieve geschiedenis

Vaderland speelt zich af in het Berlijn van de jaren zestig geregeerd door Hitler en de NSDAP. Xavier March is rechercheur bij de kripo (Kriminal Polizei) en wordt ’s ochtends vroeg naar een lijk in het water geroepen. Het blijkt om een oud-minister van het Generaal-Gouvernement te gaan en hoe verder hij in de zaak duikt hoe vreemder het wordt. Niet alleen was deze goede zwemmer verdronken, ook klopt de getuigenverklaring van de jonge rekruut die hem gevonden heeft niet.

Als hij er achter komt dat een Amerikaanse journaliste contact heeft gehad met een bekende van het slachtoffer slaan ze de handen ineen. Tot ongenoegen van de SS die de zaak naar zich toe heeft gehaald. Via Charlotte Maguire probeert hij te achterhalen wat er over Duitsland gezegd wordt en wat zij denkt dat er met alle Joden is gebeurd die naar het Oosten zijn gestuurd. Stukje bij beetje weet hij bij elkaar te puzzelen wat er is gebeurd, maar dat is een levensgevaarlijke zaak.

Zo in de week van de Dodenherdenking vond ik het een goed idee om eindelijk dit boek op te pakken (het is uit 1992, Nederlandse editie 2012). Het boek begint heel traag, geeft een aardige beschrijving van hoe Berlijn er uit zou hebben gezien en wat wetenswaardigheden over de oorlog. Langzaam wordt de politieke structuur duidelijk en hoe gevaarlijk het onderzoek van March en Maguire eigenlijk is. Een mooi voorbeeld ook van ‘de andere kant’ proberen te laten zien. March is een goede kerel die probeert zijn baan uit te voeren, maar ook kritisch is op het bewind. Terwijl zijn tegenstander Globocnik het proto-type gemene Nazi is (wat Globocnik ook was tijdens de Tweede Wereldoorlog).

Nu moet ik toch ook echt The Plot Against America maar eens gaan lezen, waarbij het (volgens anderen) nog veel meer gaat over de alternatieve werkelijkheid. Vaderland is uiteindelijk vooral een goede thriller (al moet je de eerste 150 pagina’s even door) met een ontzettend goed plot, een mooie historische achtergrond en lekker veel spanning.